Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Επίδραση του inclisiran στην ελάττωση των επιπέδων της LDL-χολ

Το νεώτερο φάρμακο inclisiran παρεμβαίνει στη σύνθεση της PCSK9 στο ήπαρ και έχει φανεί σε προηγούμενες μελέτες ότι ελαττώνει τα επίπεδα της LDL-χολ. Στις μελέτες ORION-10 και ORION-11 αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα του inclisiran στην ελάττωση των επιπέδων της LDL-χολ. Το φάρμακο χορηγήθηκε υποδορίως σε δόση 284 mg την 1η ημέρα θεραπείας, με επανάληψη την 90η ημέρα και έκτοτε ανά εξάμηνο. Στη μελέτη ORION-10 συμμετείχαν 1.561 πάσχοντες από αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο με μέση αρχική τιμή LDL-χολ = 105 mg/dL παρά τη λήψη στατίνης στη μέγιστη ανεκτή δόση, ενώ στη μελέτη ORION-11 συμμετείχαν 1.617 ασθενείς με αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο ή ισοδύναμο αυτής και αρχική LDL-χολ = 105,5 mg/dL. Την 510η ημέρα θεραπείας η χορήγηση του inclisiran οδήγησε σε περαιτέρω ελάττωση της LDL-χολ κατά 52,3% και κατά 49,9% για τις δύο μελέτες αντίστοιχα, συγκριτικά με τη χορήγηση εικονικού φαρμάκου. Τοπικές αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης καταγράφηκαν σε ποσοστό 2,6% των ασθενών στη μελέτη ORION-10 και 4,7% των συμμετεχόντων στη μελέτη ORION-11, ενώ δεν καταγράφηκαν άλλες αξιόλογες ανεπιθύμητες επιδράσεις από το υπό μελέτη φάρμακο. Συμπερασματικά, η χορήγηση inclisiran ανά εξάμηνο ήταν αποτελεσματική στην ελάττωση της LDL-χολ κατά 50% περίπου, με χαμηλό ποσοστό εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.

(Ray KK, Wright RS, Kallend D, et al. N Engl J Med. 2020;382:1507-1519)

Ελαιόλαδο και καρδιαγγειακός κίνδυνος

Η κατανάλωση ελαιόλαδου έχει συσχετισθεί με χαμηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο σε μεσογειακούς πληθυσμούς, αλλά δεν έχει μελετηθεί επαρκώς στον πληθυσμό των ΗΠΑ. Η παρούσα ανάλυση είχε ως στόχο τη συσχέτιση της κατανάλωσης ελαιόλαδου με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων (ΚΑΝ), στεφανιαίας νόσου (ΣΝ) και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ) σε 61.181 γυναίκες και σε 31.797 άνδρες που συμμετείχαν στις μελέτες Nurses' Health Study και Health Professionals Follow-up Study αντίστοιχα. Οι συμμετέχοντες, με ελεύθερο ιστορικό για κακοήθεια, καρδιακή νόσο ή ΑΕΕ, συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια διατροφής κατά την έναρξη των μελετών και έπειτα ανά τετραετία. Σε παρακολούθηση 24 ετών καταγράφηκαν συνολικά 9.797 περιστατικά καρδιαγγειακής νόσου (6.034 ΣΝ, 3.802 ΑΕΕ) στους συμμετέχοντες. Η κατανάλωση > 0,5 κουταλιάς ελαιολάδου (> 7 γρ/ημέρα) σχετιζόταν με ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης ΚΑΝ κατά 14% και ΣΝ κατά 18%, ενώ δεν εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στην εμφάνιση ΑΕΕ. Η υποκατάσταση 5 γρ/ημέρα βουτύρου, μαργαρίνης, μαγιονέζας ή γαλακτοκομικών λιπαρών με ελαιόλαδο είχε ως αποτέλεσμα ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης ΚΑΝ και ΣΝ κατά 5% και 7% αντίστοιχα.  Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η αυξημένη κατανάλωση ελαιόλαδου έχει ευνοϊκή επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία σε δύο μεγάλες προοπτικές μελέτες σε πληθυσμό των ΗΠΑ.

(Guasch-Ferré M, Liu G, Li Y, et al. J Am Coll Cardiol. 2020;75:1729-1739)

Επίδραση του συνενζύμου Q10 στην εμφάνιση μυοπάθειας από στατίνες

Στην παρούσα μετα-ανάλυση αξιολογήθηκε η πιθανή ευνοϊκή επίδραση της χορήγησης του συνενζύμου Q10 σε ασθενείς που έχουν εμφανίσει μυοπάθεια από τη λήψη στατίνης. Για το σκοπό αυτό αξιολογήθηκαν δεδομένα από 7 τυχαιοποιημένες μελέτες με συνολικό αριθμό 321 συμμετεχόντων. Στο σύνολο των μελετών, μόνο σε δύο διαπιστώθηκε βελτίωση των μυϊκών ενοχλημάτων με τη χορήγηση συνενζύμου Q10. Η συνολική ανάλυση των δεδομένων δεν έδειξε όφελος από τη χορήγηση συνενζύμου Q10 στη βελτίωση της συμπτωματολογίας από τη λήψη στατίνης. Επιπλέον, δε φάνηκε αύξηση στο ποσοστό των ασθενών που διατήρησαν τη θεραπεία με στατίνη.   Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση του συνενζύμου Q10 σε ασθενείς που εμφανίζουν μυαλγία από στατίνες δε συνοδεύεται από βελτίωση των συμπτωμάτων ή καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία.

(Kennedy C, Köller Y, Surkova Ε. Atherosclerosis. 2020;299:1-8)

Στατίνες και κίνδυνος εγκεφαλικής αιμορραγίας σε ασθενείς με ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου

(Ribe AR, Vestergaard CH, Vestergaard M, et al. Stroke. 2020;51:1111-1119)

Φαινόμενο μνήμης από την προσθήκη φιμπράτης σε στατίνη σε διαβητικούς ασθενείς με δυσλιπιδαιμία

Η μελέτη ACCORD (Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes) δεν πέτυχε να καταδείξει κλινικό όφελος από την προσθήκη φιμπράτης σε θεραπεία με στατίνη σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ), με πιθανή εξαίρεση υπο-ομάδα ασθενών με αθηρογόνο δυσλιπιδαιμία. Η παρούσα ανάλυση αξιολόγησε δεδομένα μακροπρόθεσμης παρακολούθησης 765 ασθενών με ΣΔ και δυσλιπιδαιμία που συμμετείχαν στην αρχική μελέτη. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 5 έτη περίπου μετά τη λήξη της αρχικής μελέτης. Οι περισσότεροι ασθενείς συνέχιζαν τη λήψη στατίνης, αλλά η πλειοψηφία δεν ελάμβανε πλέον φαινοφιμπράτη. Πρωταρχικό τελικό σημείο της ανάλυσης ήταν η καρδιαγγειακή και η συνολική θνητότητα, ενώ η εμφάνιση μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων αποτελούσε δευτερογενές τελικό σημείο. Βρέθηκε ότι οι συμμετέχοντες που είχαν αρχικά τυχαιοποιηθεί σε λήψη σιμβαστατίνης και φαινοφιμπράτης εμφάνιζαν χαμηλότερο ποσοστό εκδήλωσης καρδιαγγειακών επεισοδίων και χαμηλότερη θνητότητα συγκριτικά με αυτούς που έλαβαν σιμβαστατίνη και εικονικό φάρμακο. Η συνολική θνητότητα ήταν κατά 35% χαμηλότερη στην ομάδα στατίνης/φιμπράτης. Συμπερασματικά, η δευτερογενής ανάλυση των δεδομένων της μελέτης παρέχει ενδείξεις φαινομένου μνήμης της συνδυαστικής θεραπείας στατίνης και φιμπράτης, με αποτέλεσμα κλινικό όφελος σε ασθενείς με ΣΔ και δυσλιπιδαιμία και πιθανή ελάττωση του υπολειπόμενου καρδιαγγειακού κινδύνου.

(Zhu L, Hayen A, Bell KJL. Cardiovasc Diabetol. 2020;19:28)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr