Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Απολιποπρωτεΐνη Β, non-HDL-χοληστερόλη και υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος σε ασθενείς που λαμβάνουν στατίνη

Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες, πρωταρχικός στόχος της υπολιπιδαιμικής θεραπείας είναι η ελάττωση της LDL-χολ, ενώ η απολιποπρωτεΐνη Β (apoB) και η non-HDL-χολ αποτελούν δευτερογενείς στόχους. Στην παρούσα ανάλυση αξιολογήθηκε η προγνωστική αξία της apoB και της non-HDL-χολ σε 13.015 συμμετέχοντες της μελέτης γενικού πληθυσμού της Κοπεγχάγης που ελάμβαναν θεραπεία με στατίνη. Αξιολογήθηκε η συνολική θνητότητα και η εμφάνιση εμφράγματος μυοκαρδίου (ΕΜ) σε διάρκεια παρακολούθησης 8 ετών. Σε συμμετέχοντες με χαμηλά επίπεδα LDL-χολ, η αυξημένη τιμή της apoB σχετίστηκε με αύξηση της συνολικής θνητότητας κατά 21% και αύξηση εμφάνισης ΕΜ κατά 49%. Αντίστοιχα, αυξημένη τιμή non-HDL-χολ σχετίστηκε με αύξηση της συνολικής θνητότητας κατά 18% και αύξηση εμφάνισης ΕΜ κατά 78%. Ταυτόχρονη αύξηση της apoB και της non-HDL-χολ σε ασθενείς με χαμηλά επίπεδα LDL-χολ σχετίστηκε με αύξηση της συνολικής θνητότητας κατά 23% και αύξηση εμφάνισης ΕΜ κατά 82%. Αντίθετα, σε συμμετέχοντες με χαμηλά επίπεδα apoB και non-HDL-χολ, τα αυξημένα επίπεδα LDL-χολ δε φάνηκε να σχετίζονται με εμφάνιση ΕΜ ή θανάτου.Οι ερευνητές καταλήγουν ότι σε ασθενείς που λαμβάνουν στατίνη αυξημένα επίπεδα apoB και non-HDL-χολ, αλλά όχι LDL-χολ, σχετίζονται με τον υπολειπόμενο κίνδυνο εμφάνισης θανάτου ή ΕΜ.

(Johannesen CDL, Mortensen MB, Langsted A, et al. J Am Coll Cardiol. 2021;77:1439-1450)

Βαριατρικές επεμβάσεις και ελάττωση καρδιαγγειακού κινδύνου

Οι βαριατρικές επεμβάσεις ελαττώνουν αποτελεσματικά τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, αλλά η μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων δεν έχει τεκμηριωθεί, ιδιαίτερα σε πάσχοντες από καρδιαγγειακή νόσο. Σε αυτή την αναδρομική μελέτη πληθυσμού συμμετείχαν 1.319 ασθενείς με ισχαιμική καρδιακή νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια που υπεβλήθησαν σε βαριατρική επέμβαση για απώλεια βάρους και συγκρίθηκαν με ίσο αριθμό ασθενών που δεν είχαν υποβληθεί σε επέμβαση και είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά. Πρωταρχικό τελικό σημείο της ανάλυσης ήταν η εμφάνιση μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων (συνολική θνητότητα, νοσηλεία για έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια ή επέμβαση επαναιμάτωσης στεφανιαίων). Μετά από 4,6 έτη παρακολούθησης το πρωταρχικό τελικό σημείο καταγράφηκε σε ποσοστό 11,5% των συμμετεχόντων που είχαν υποβληθεί σε βαριατρική επέμβαση έναντι 19,6% στην ομάδα ελέγχου (αναλογία κινδύνου 0,58, 95% διάστημα εμπιστοσύνης: 0,48 - 0,71, p < 0,001). Η απόλυτη μείωση του κινδύνου ήταν 19,3% σε συμμετέχοντες με καρδιακή ανεπάρκεια και 7,5% σε συμμετέχοντες με ισχαιμική καρδιοπάθεια. Συμπερασματικά, η εφαρμογή βαριατρικής επέμβασης σε πάσχοντες από ισχαιμική καρδιακή νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια συνοδεύεται από ελάττωση εμφάνισης μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων, εύρημα που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης σε μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη.

(Doumouras AG, Wong JA, Paterson JM, et al.   Circulation.   2021;143:1468-1480)

Ισχύς στατίνης μετά από οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, υπολειπόμενος κίνδυνος και αποτελεσματικότητα της αλιροκουμάμπης

Στην παρούσα ανάλυση αξιοποιήθηκαν δεδομένα από τη μελέτη ODYSSEY OUTCOMES με στόχο να αξιολογηθεί η επίδραση της θεραπείας με τον αναστολέα της PCSK9 αλιροκουμάμπη ανάλογα με την ισχύ της στατίνης που ελάμβαναν οι συμμετέχοντες στη μελέτη. Σε σύνολο 18.924 ασθενών με ιστορικό οξέος στεφανιαίου συνδρόμου (ΟΣΣ), ποσοστό 88,8% ελάμβανε υψηλής ισχύος στατίνη, 8,7% μέτριας ή χαμηλής ισχύος στατίνη και 2,4% εμφάνιζε δυσανεξία στη λήψη στατίνης και δεν ελάμβανε στατίνη. Αντίστοιχα, η αρχική LDL-χολ ήταν 86, 89 και 139 mg/dL (p < 0,001) στις τρεις υπο-ομάδες. Η χορήγηση αλιροκουμάμπης είχε ως αποτέλεσμα την ελάττωση εμφάνισης του πρωταρχικού τελικού σημείου σε όλες τις υπο-ομάδες αρχικής στατινοθεραπείας, με μεγαλύτερο απόλυτο όφελος στην ομάδα των ασθενών που εμφάνιζε δυσανεξία στη στατίνη (απόλυτη ελάττωση του κινδύνου κατά 7,97% έναντι 3,16% και 1,25% για ασθενείς υπό ισχυρή ή μέτριας/χαμηλής ισχύος στατίνη, αντίστοιχα).  Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η χορήγηση αλιροκουμάμπης ελαττώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο ανεξάρτητα από την ισχύ της χορηγούμενης στατίνης, εντούτοις, το απόλυτο όφελος είναι αναλογικά μεγαλύτερο σε ασθενείς που στερούνται τα ευεργετικά οφέλη από τη λήψη στατίνης λόγω δυσανεξίας.

(Diaz R, Li QH, Bhatt DL, et al. Eur J Prev Cardiol.  2021;28:33-43)

Ώρες εργασίας και υποτροπή στεφανιαίου επεισοδίου

(Trudel X, Brisson C, Talbot D, et al. J Am Coll Cardiol. 2021;77:1616-1625)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr