Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Σχετίζονται οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε διαβητικούς ασθενείς?

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (Proton Pump Inhibitors, PPIs) χορηγούνται συχνά για γαστρικές παθήσεις, επηρεάζουν, εντούτοις, το μικροβίωμα του εντέρου. Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκε η επίδραση της χορήγησης PPIs στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και στη συνολική θνητότητα πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2). Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από την UK Biobank study από συνολικά 19.229 ασθενείς με ΣΔτ2. Σε διάμεση διάρκεια παρακολούθησης 11 ετών βρέθηκε ότι η λήψη PPIs σχετιζόταν με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κατά 27%, εμφράγματος μυοκαρδίου κατά 34%, καρδιακής ανεπάρκεια κατά 35% και συνολικής θνητότητας κατά 30%. Το αποτέλεσμα ήταν στατιστικά σημαντικό ανεξάρτητα από την ένδειξη χορήγησης του PPI, τη χρήση αντιδιαβητικής αγωγής και τη λήψη αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων.  Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η χορήγηση PPIs σε ασθενείς με ΣΔτ2 σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων και με τη συνολική θνητότητα και προτείνουν στενή παρακολούθηση των ασθενών για εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών από τη θεραπεία.

(Geng T, Chen JX, Zhou YF, et al. J Clin Endocrinol Metab. 2022:dgac750. doi: 10.1210/clinem/dgac750. Epub ahead of print.)

Ποιά είναι η προβλεπόμενη επίδραση του νεώτερου φαρμάκου inclisiran στον καρδιαγγειακό κίνδυνο?

Το νεότερο υπολιπιδαιμικό inclisiran είναι ένα μικρό παρεμβαλόμενο RNA που δρα αναστέλλοντας την ηπατική παραγωγή της PCSK9. H υπολιπιδαιμική δράση του φαρμάκου αξιολογήθηκε στις μελέτες ORION-9, -10 και -11 σε συνολικά 3.655 ασθενείς υψηλού κινδύνου, με τιμή LDL-χολ εκτός στόχου παρά τη λήψη της μέγιστης ανεκτής δόσης στατίνης, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν σε χορήγηση 284 mg inclisiran ή εικονικού φαρμάκου. Η μέση τιμή της αρχικής LDL-χολ των συμμετεχόντων ήταν 112 mg/dL και η χορήγηση του inclisiran οδήγησε σε μείωση κατά περίπου 50% (53 mg/dL σε απόλυτη τιμή). Στους ασθενείς υπό inclisiran καταγράφηκε μείωση των μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων κατά 26% έναντι ασθενών υπό εικονικό φάρμακο, χωρίς να καταγραφεί διαφορά στην επίπτωση οξέων εμφραγμάτων μυοκαρδίου και ισχαιμικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.  Συμπερασματικά, στην παρούσα ανάλυση φαίνεται ένα πιθανό καρδιαγγειακό όφελος με τη χορήγηση inclisiran σε ασθενείς υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου, εύρημα το οποίο θα πρέπει να επιβεβαιωθεί σε μεγάλες μελέτες συμβαμάτων.

Ray KK, Raal FJ, Kallend DG, et al. Eur Heart J. 2023;44:129-138)

Ποιά είναι η επίδραση της αναστολής της PCSK9 κατά τη φλεγμονώδη φάση ασθενών με νόσο COVID-19?

Η ένταση της φλεγμονώδους απάντησης κατά τη διαδρομή της λοίμωξης από τον ιό SARS-CoV-2 σχετίζεται με κακή πρόγνωση. Η αναστολή της PCSK9 εκτός από την υπολιπιδαιμική δράση σχετίζεται δυνητικά με μείωση της αγγειακής φλεγμονής. Στην παρούσα διπλά-τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη συμμετείχαν 60 νοσηλευόμενοι ασθενείς με σοβαρή νόσο COVID-19 με έντονη απεικονιστικά πνευμονική συμμετοχή που τυχαιοποιήθηκαν σε χορήγηση του αναστολέα της PCSK9 εβολοκουμάμπη ή σε εικονικό φάρμακο. Διαπιστώθηκε ελάττωση της θνητότητας και της ανάγκης διασωλήνωσης κατά 30% στους ασθενείς που έλαβαν εβολοκουμάμπη έναντι εικονικού φαρμάκου στις 30 ημέρες. Παράλληλα, βρέθηκε ότι η εβολοκουμάμπη μειώνει τα επίπεδα της ιντερλευκίνης-6 (IL-6) και ότι σε ασθενείς με αυξημένη IL-6 είναι περισσότερο κλινικά επωφελής στη μείωση της θνητότητας. Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι η αναστολή της PCSK9 σε βαρέως πάσχοντες από λοίμωξη COVID-19 βελτιώνει την πρόγνωσή τους, ιδιαίτερα σε αυτούς που εμφανίζουν εντονότερη φλεγμονώδη διέγερση.

(Navarese EP, Podhajski P, Gurbel PA, et al. J Am Coll Cardiol.  2023;81:224-234)

Ποιά είναι η συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα της HDL-χολ και την εμφάνιση καταγμάτων στους ηλικιωμένους?

(Hussain SM, Ebeling PR, Barker AL, et al. JAMA Cardiol. 2023. doi: 10.1001/jamacardio.2022.5124. Epub ahead of print.)

Υπάρχει σχέση ανάμεσα στα επίπεδα των LDL τριγλυκεριδίων και τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης?

Πρόκειται για ανάλυση δεδομένων από τη μελέτη του γενικού πληθυσμού της Κοπεγχάγης όπου μετρήθηκαν με άμεσο τρόπο τα επίπεδα των LDL τριγλυκεριδίων σε 38.081 άτομα και με σπεκτροσκοπία με πυρηνικό μαγνητικό συντονισμό (nuclear magnetic resonance, NMR) σε 30.208 άτομα. Σε διάμεση παρακολούθηση 3 και 9 ετών αντίστοιχα βρέθηκε αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 26% για κάθε αύξηση των επιπέδων των LDL τριγλυκεριδίων κατά 9 mg/dL. Σε μετα-ανάλυση των δεδομένων βρέθηκε ότι άτομα στο μεγαλύτερο τεταρτημόριο για τα επίπεδα των LDL τριγλυκεριδίων έναντι του χαμηλότερου τεταρτημορίου εμφάνιζαν αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 50%, του κινδύνου στεφανιαίας νόσου κατά 62%, της αγγειακής εγκεφαλικής νόσου κατά 30% και της περιφερικής αρτηριακής νόσου κατά 53%.  Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι τα αυξημένα επίπεδα των LDL τριγλυκεριδίων σχετίζονται ισχυρά με την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου σε όλες της εκφάνσεις της.

(Balling M, Afzal S, Davey Smith G, et al. J Am Coll Cardiol. 2023;81:136-152)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr