Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Συνοδεύεται από καρδιαγγειακό όφελος η ελάττωση της LDL-χολ με μπεμπεδοϊκό οξύ?

Το μπεμπεδοϊκό οξύ είναι ένα νεότερο υπολιπιδαιμικό φάρμακο που μειώνει τα επίπεδα της LDL-χολ μέσω αναστολής της ATP κιτρικής λυάσης και δε σχετίζεται με εμφάνιση μυοπάθειας. Η μελέτη CLEAR Outcomes διερεύνησε το πιθανό καρδιαγγειακό όφελος από τη χορήγηση του μπεμπεδοϊκού οξέος σε άτομα με δυσλιπιδαιμία (μέση LDL-χολ=139 mg/dL) που δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να λάβουν αγωγή με στατίνη. Τυχαιοποιήθηκαν συνολικά 13.970 άτομα σε 180 mg μπεμπεδοϊκού οξέος ημερησίως ή σε εικονικό φάρμακο. Πρωταρχικό τελικό σημείο της μελέτης ήταν η εμφάνιση μειζόνων θανατηφόρων και μη καρδιαγγειακών επεισοδίων. Μετά από παρακολούθηση 40 μηνών η λήψη μπεμπεδοϊκού οξέος συνδεόταν με μείωση των επιπέδων της LDL-χολ κατά 29,2 mg/dL και ελάττωση των μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων κατά 13%. Η θεραπεία με μπεμπεδοϊκό οξύ είχε ως αποτέλεσμα αύξηση των περιστατικών ουρικής αρθρίτιδας και χολολιθίασης συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο (3,1% έναντι 2,1% και 2,2% έναντι 1,2% αντίστοιχα). Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στα ποσοστά μυαλγιών ανάμεσα στις δύο ομάδες.  Συμπερασματικά, σε ασθενείς με δυσλιπιδαιμία που δεν ανέχονται θεραπεία με στατίνη η χορήγηση του μπεμπεδοϊκού οξέος είναι καλά ανεκτή, βελτιώνει τις λιπιδαιμικές παραμέτρους και συνοδεύεται από μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

(Nissen SE, Lincoff AM, Brennan D, et al. N Engl J Med. 2023; DOI: 10.1056/NEJMoa2215024)

Ποιά είναι η μακροπρόθεσμη επίδραση της εβολοκουμάμπης στα επίπεδα της LDL-χολ?

Η μεταβλητότητα των επιπέδων της LDL-χολ σε πληθυσμιακό επίπεδο σχετίζεται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων. Η μελέτη HEYMANS αποτελεί μια προοπτική καταγραφή 1.951 ενηλίκων ασθενών που έλαβαν υπολιπιδαιμική θεραπεία με τον αναστολέα της PCSK9 εβολοκουμάμπη σε 12 ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος της καταγραφής ήταν η αξιολόγηση της συμμόρφωσης στη θεραπεία και η μεταβλητότητα των επιπέδων της LDL-χολ. Η μέση ελάττωση των επιπέδων της LDL-χολ ήταν 58% στο πρώτο τρίμηνο από την έναρξη της αγωγής και διατηρήθηκε κατά τη διάρκεια των 30 μηνών της καταγραφής. Ποσοστό > 90% των συμμετεχόντων εξακολουθούσαν να λαμβάνουν θεραπεία στους 30 μήνες παρακολούθησης και 60% των συμμετεχόντων εμφάνιζε σταθερή ελάττωση της LDL-χολ κατά ≥ 50% στο πέρας της παρακολούθησης.  Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η χορήγηση εβολοκουμάμπης είναι καλά ανεκτή και οδηγεί σε σταθερή ελάττωση των επιπέδων της LDL-χολ στους 30 μήνες από την έναρξη της θεραπείας και εκτιμούν ότι η χορήγηση των μονοκλωνικών αντισωμάτων κατά της PCSK9 μπορεί να μειώσει τη μεταβλητότητα των επιπέδων της LDL-χολ σε πληθυσμιακό επίπεδο.

(Ray KK, Bruckert E, Peronne-Filardi P, et al. Atherosclerosis. 2023;366:14-21)

Επηρεάζει η τυχαία διαπίστωση ασβέστωσης των στεφανιαίων αρτηριών την κλινική πρακτική?

Η μελέτη NOTIFY-1 (Incidental Coronary Calcification Quality Improvement Project) αξιολόγησε την επίδραση της ανεύρεσης ασβέστωσης των στεφανιαίων αρτηριών (Coronary Artery Calcium, CAC) σε αξονική τομογραφία (CT) θώρακος σε σχέση με την αντιμετώπιση των ασθενών από το θεράποντα ιατρό. Πραγματοποιήθηκε CT θώρακος σε 2.113 ασθενείς χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου ή λήψη στατίνης και αξιοποιήθηκε η χρήση αλγορίθμου deep learning σε συνδυασμό με επιβεβαίωση από ακτινολόγο. Εντοπίστηκαν 173 άτομα με CAC επιβεβαιωμένο από ακτινολόγο τα οποία τυχαιοποιήθηκαν σε ενημέρωση του θεράποντα ιατρού και του ασθενούς ή όχι. Μετά από 6 μήνες παρακολούθησης ποσοστό 51,2% των συμμετεχόντων που ενημερώθηκε ο ιατρός τους ελάμβαναν στατίνη και 15,1% υπεβλήθησαν σε επιπλέον καρδιολογικές εξετάσεις έναντι 6,9% και 2,3% αντίστοιχα στο σκέλος της συνήθους αντιμετώπισης. Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι η τυχαία ανεύρεση CAC σε CT θώρακος, όταν συνοδεύεται από ενημέρωση του θεράποντος ιατρού και του ασθενούς, οδηγεί σε αύξηση της συνταγογράφησης στατίνης και προτείνουν περαιτέρω έλεγχο για το αν αυτή η πρακτική συνοδεύεται από κλινικό όφελος.

(Sandhu AT, Rodriguez F, Ngo S, et al. Circulation.  2023;147:703-714)

Ποιά είναι η επίδραση της νόσου COVID-19 στην εμφάνιση οξέων καρδιακών επεισοδίων?

(Woodruff RC, Garg S, George MG, et al. J Am Coll Cardiol. 2023;81:557-569)

Επηρεάζει η λήψη στατίνης την έκβαση ασθενών με εγκεφαλική αιμορραγία?

Πρόκειται για αναδρομική μελέτη με στόχο τη συσχέτιση της ενδονοσοκομειακής συνέχισης της χορήγησης στατίνης με τη θνητότητα στις 90 ημέρες ασθενών που νοσηλεύονται λόγω εγκεφαλικής αιμορραγίας. Αξιολογήθηκαν δεδομένα από 1.043 ενήλικες ασθενείς, εκ των οποίων οι 362 ελάμβαναν υπολιπιδαιμική αγωγή με στατίνη. Η συνολική θνητότητα στις 90 ημέρες ήταν 29,8%, 33,3% σε αυτούς που δεν ελάμβαναν στατίνη και 23,2% σε αυτούς που ελάμβαναν. Η χορήγηση στατίνης σχετίστηκε με ελάττωση της θνητότητας κατά 29%, αποτέλεσμα σταθερό και στην ανάλυση των υπο-ομάδων.   Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι η ενδονοσοκομειακή συνέχιση της λήψης στατίνης σε ασθενείς με εγκεφαλική αιμορραγία πιθανώς συνδέεται με καλύτερη πρόγνωση, εύρημα όμως που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης σε τυχαιοποιημένες μελέτες.

(Yuan M, Zhou X, Lu X, et al.J Am Coll Cardiol. BMJ Open. 2022;12:e065849)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr