Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Σχετίζεται η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων στη μητέρα?

Η χρήση τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αυξάνεται σταθερά παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια, εντούτοις, οι ενδεχόμενες επιπλοκές στην υγεία της μητέρας, συμπεριλαμβανομένου των καρδιαγγειακών νοσημάτων (ΚΑΝ), δεν είναι γνωστή. Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης ΚΑΝ σε γυναίκες που γέννησαν μετά από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή συγκριτικά με γυναίκες που δεν έλαβαν υποβοήθηση. Αναλύθηκαν δεδομένα από 2.496.411 άτομα εκ των οποίων το 4% είχε υποβληθεί σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Σε παρακολούθηση 11 ετών περίπου δεν καταγράφηκε αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου σε γυναίκες που είχαν υποβληθεί σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ούτε για επεισόδια πνευμονικής εμβολής ή φλεβικής θρόμβωσης. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η χρήση μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δε φαίνεται να σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης ΚΑΝ και προτείνουν περαιτέρω παρακολούθηση σε μακροπρόθεσμες μελέτες ασφάλειας.

(Magnus MC, Fraser A, Håberg SE, et al. JAMA Cardiol. 2023;8:837-845)

Ποιά είναι η θέση της υπολιπιδαιμικής αγωγής για πρωτογενή καρδιαγγειακή πρόληψη στα ηλικιωμένα άτομα?

Το κλινικό όφελος από την ελάττωση της LDL-χολ στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου έχει τεκμηριωθεί από πολλές μελέτες. Εντούτοις, οι ενδείξεις για άτομα ηλικίας >70 ετών είναι λιγότερο σαφείς. Στην ανάλυση αυτή από τη Δανία υπολογίσθηκε το καρδιαγγειακό όφελος της υπολιπιδαιμικής αγωγής σε άτομα του γενικού πληθυσμού ηλικίας ≥50 ετών χωρίς γνωστό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου για κάθε περίπου 40 mg/dL ελάττωσης της LDL-χολ. Συμμετείχαν 16.035 άτομα ηλικίας ≥70 ετών και 49.155 άτομα ηλικίας <70 ετών. Στη μεταξύ τους σύγκριση βρέθηκε ότι για κάθε 40 mg/dL ελάττωσης της LDL-χολ η μείωση του κινδύνου εμφάνισης μειζόνων αγγειακών επεισοδίων ήταν συγκρίσιμη (23% στην ομάδα των ηλικιωμένων έναντι 24% στην ομάδα των νεότερων συμμετεχόντων).Οι ερευνητές καταλήγουν ότι το καρδιαγγειακό όφελος από τη φαρμακευτική ελάττωση της LDL-χολ στο πλαίσιο πρωτογενούς πρόληψης είναι ανεξάρτητο από την ηλικία των ασθενών.

(Andersson NW, Corn G, Dohlmann TL, et al. J Am Coll Cardiol. 2023;82:1381-1391)

Ποιά είναι η σχέση ανάμεσα στην καθημερινή βάδιση και στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων και τη συνολική θνητότητα?

Ο ελάχιστος και ο βέλτιστος αριθμός βημάτων/ημέρα για τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού δεν είναι γνωστός. Στη μετα-ανάλυση αυτή αξιοποιήθηκαν δεδομένα από 111.039 συμμετέχοντες σε 12 μελέτες με πρωταρχικό τελικό σημείο τη συνολική θνητότητα και την καταγραφή καρδιαγγειακών επεισοδίων. Σημαντική ελάττωση του κινδύνου θανάτου κατά 8% εντοπίστηκε στα 2.517 βήματα/ημέρα και για εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου (ΚΑΝ) διαπιστώθηκε ελάττωση του κινδύνου κατά 11% για 2.735 βήματα/ημέρα έναντι 2.000 βημάτων /ημέρα. Επιπλέον σωματική δραστηριότητα φάνηκε να σχετίζεται με περαιτέρω ελάττωση του κινδύνου κατά μη-γραμμικό τρόπο με βέλτιστη δραστηριότητα στα 8.763 και 7.126 βήματα/ημέρα για σημαντική μείωση πιθανότητας εμφάνισης θανάτου και ΚΑΝ αντιστοίχως. Συμπερασματικά, σημαντικό κλινικό όφελος στην ελάττωση της συνολικής θνητότητας και στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων καταγράφεται από περίπου 2.600 και 2.800 βήματα/ημέρα με προοδευτική περαιτέρω ελάττωση του κινδύνου έως τα 8.800 και 7.200 βήματα/ημέρα αντιστοίχως, εύρημα που μπορεί να απλοποιήσει τη συνταγογράφηση της άσκησης στο πλαίσιο της πρόληψης.

(Stens NA, Bakker EA, Mañas A, et al. J Am Coll Cardiol.  2023:S0735-1097(23)06400-8)

Σχετίζεται η μεσογειακή διατροφή με την εμφάνιση αθηρωματικών πλακών στα αγγεία?

Τα δεδομένα για τη συσχέτιση ανάμεσα στις διατροφικές συνήθειες και την εμφάνιση υποκλινικής αθηροσκλήρωσης είναι περιορισμένα. Στο πλαίσιο της μελέτης ILERVAS αξιολογήθηκε η επίδραση της μεσογειακής δίαιτας με κατάλληλο ερωτηματολόγιο (MEDAS) στην εμφάνιση αθηρωματικών πλακών στο υπερηχογράφημα σε 8.116 άτομα από τη λεκάνη της μεσογείου. Από τους συμμετέχοντες αποκλείσθηκαν πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακή νόσο και χρόνια νεφρική νόσο. Βράθηκε ότι το υψηλό MEDAS σχετιζόταν με λιγότερο συχνή εμφάνιση αθηρωματικών πλακών και όσο καλύτερη ήταν η συμμόρφωση στη μεσογειακή διατροφή τόσο χαμηλότερος ο αριθμός των καταγραφόμενων πλακών. Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η μεσογειακή διατροφή ασκεί προστατευτικό ρόλο στην εμφάνιση υποκλινικής αθηροσκλήρωσης σε ασθενείς χαμηλού έως ενδιαμέσου κινδύνου..

(Rojo-López MI, Bermúdez-López M, Castro E, et al. Atherosclerosis. 2023;380:117191)

Ποιά είναι η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα του evinacumab σε ασθενείς με υπερχοληστερολαιμία?

Πάσχοντες από υπερχοληστερολαιμία που αδυνατούν να πετύχουν την τιμή-στόχο για την LDL-χολ παρά τη λήψη της μέγιστης ανεκτής δόσης συνδυασμού υπολιπιδαιμικών φαρμάκων βρίσκονται σε αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Στην παρούσα τυχαιοποιημένη μελέτη χορηγήθηκαν διάφορα υποδόρια ή ενδοφλέβια σχήματα του νεότερου υπολιπιδαιμικού evinacumab (μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της ANGPTL3) για συνολική διάρκεια έως 24 εβδομάδων σε άτομα με ανθεκτική υπερχοληστερολαιμία (ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία ή τεκμηριωμένη καρδιαγγειακή νόσο χωρίς οικογενή υπερχοληστερολαιμία υπό μέγιστη ανεκτή υπολιπιδαιμική αγωγή). Ακολούθως, 96 από τους συμμετέχοντες συνέχισαν ανοιχτά την ενδοφλέβια λήψη του φαρμάκου σε δόση 15 mg/kg κάθε εβδομάδα για συνολικό διάστημα 48 εβδομάδων. Αξιολογήθηκε η επίδραση στις λιπιδαιμικές παραμέτρους σε συνολική διάρκεια 72 εβδομάδων. Συνολικά, καταγράφηκε ελάττωση της LDL-χολ κατά περίπου 45% και των τριγλυκεριδίων κατά 57,2% στους ασθενείς που έλαβαν ενδοφλέβια evinacumab.. Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η χορήγηση του evinacumab σε πάσχοντες από ανθεκτική υπερχοληστερολαιμία οδηγεί σε σταθερή μακροπρόθεσμη ελάττωση της LDL-χολ.

(Rosenson RS, Burgess LJ, Ebenbichler CF, et al. JAMA Cardiol. 2023:e232921)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr